Wywiad z Arkadiuszem Urbanem Prezesem Krajowego Zasobu Nieruchomości
Pana życiorys jest symbolem Pana pokolenia. Od antykomunistycznego podziemia i NZS-u po v-ce Prezesa Partii Republikanów. Proszę opowiedzieć swoją historię.
To by się nadawało na książkę, a może nawet na dwie (ŚMIECH) A tak poważnie… niestety takie to były czasy. Wolność to był wówczas deficytowy „towar”, a dla mnie i dla wielu moich przyjaciół z tamtego czasu to było najważniejsze – wolność, która mieliśmy we krwi. Zapewne też dla tego mam wielu przyjaciół, znajomych, których losy wyglądały w tamtym okresie podobnie. To był czas walki, z narażeniem na szykany, represje itp. Stąd działalność w podziemiu, więzienie, itd. Nie każdy oczywiście walczył ale muszę przyznać, iż w latach 80-tych minionego wieku trudno mi by było znaleźć kogoś w moim otoczeniu, kto nie był by nastawiony antykomunistycznie, czy antysystemowo. Jako anegdotę mogę przytoczyć fakt, iż na studiach, gdy okazało się, iż na moim roku jest jedna osoba należąca do oficjalnego i legalnie działającego komunistycznego Zrzeszenia Studentów Polskich, to ona działała de facto w ukryciu i dość dużo czasu zajęło nam „namierzenie” kto to jest. I to chyba najlepiej oddaje ducha tamtego czasu. Dziś na szczęście mamy inny czas i mam nadzieję, że dołożyłem swój mały kamyczek aby właśnie było inaczej niż wówczas i abyśmy mieli wolna i niepodległa Polskę.
Obecnie jako Prezes Krajowego Zasobu Nieruchomości odpowiada Pan Społeczną Inicjatywę Mieszkaniową. Na czym polega ten Program?
Społeczna Inicjatywa Mieszkaniowa, czyli SIM, to spółka tworzona przy współpracy strony rządowej jaką jest Krajowy Zasób Nieruchomości i gminy czyli stronę samorządową. Jej celem jest realizacja budownictwa społecznego czyli mieszkań na wynajem o umiarkowanym czynszu. SIM-y mają szansę stać się filarem dokonującego się właśnie przełomu w budowie mieszkań o umiarkowanym czynszu, jako spółki tzw. not for profit budujące mieszkania społeczne.
Dla kogo będą te mieszkania?
Generalnie oferta nasza kierowana jest do osób, które mają zdolność czynszową lecz nie mają zdolności kredytowej. Obecnie to ok. 40% młodych, pracujących osób. Ale oczywiście to także osoby starsze, dla których również dedykowany jest ten program. O szczegółach naboru decydować będzie gmina kierując się powyższa zasada wynikająca z ustawy.
Na jakich zasadach gminy przystępują do Społecznej Inicjatywy Mieszkaniowej?
Dzięki rządowemu wsparciu każda z gmin współtworząca Społeczną Inicjatywę Mieszkaniową wchodzi do spółki bezkosztowo, gdyż otrzymuje od państwa 3 mln na objęcie udziałów w SIM. To szczególnie ważne dla gmin mniejszych z małym budżetem, które często nie maja nawet spółki komunalnej, a co dopiero spółki budującej mieszkanie. A potrzeby są tam często bardzo prozaiczne i zarazem bardzo ważne: brak mieszkania dla lekarza, weterynarza, pielęgniarki, nauczyciela, itp. To szansa dla tych gmina na powstrzymanie procesu depopulacji i stworzenie perspektyw rozwojowych dla gminy. Ni dziwi nas więc rosnące wręcz alwinowo zainteresowanie gmin tym programem. Już po roku przystąpiło do nas ponad 300 g,min w ponad 30-ty SIM-ach z wolumenem mieszkań zbliżonym do 30 tys. Szacujemy, iż do SIM mogła by przystąpić w zasadzie co druga gmina w Polsce. Jesteśmy więc w 1/3 drogi do osiągnięcia maksymalnego celu czyli około 1 tys. gmin z wolumenem mieszkań na poziomie około 100 tys. Czy tak się stanie to oczywiście zależy od ogólnej sytuacji gospodarczej i możliwości wsparcia SIM przez państwo.
A jak zorganizowane jest finansowanie SIM?
Mamy tu kilka instrumentów wsparcia. Poza już wymienionymi 3 milionowym grantem na objęcie udziałów w spółce przez gminę, SIM może liczyć na grant w wysokości 10% wartości inwestycji z Rządowego Funduszu Rozwoju Mieszkalnictwa oraz do 35% z Funduszu Dopłat Banku Gospodarstwa Krajowego raz nisko oprocentowany kredyt z BGK bez marży banku. Równocześnie w zaistniałej sytuacji kryzysu po pandemicznego i tzw. Putinflacji postulujemy utworzenie specjalnego funduszu mogącego udzielać poręczeń dla banku lub tez udzielającego doraźnej pomocy w formie pożyczki dla poszczególnych SIM. Planujemy też wsparcie w postaci możliwości udzielania poręczeń na gruntach będących w dyspozycji KZN, a nie wchodzących w skład poszczególnych SIM-ów.
Kiedy można się spodziewać pierwszych oddanych do użytku mieszkań?
Budowa pierwszych mieszkań rozpocznie się prawdopodobnie już latem tego roku, w związku z czym pierwszych, oddanych do użytku lokali spodziewamy się pod koniec 2023 roku, choć większość inwestycji będzie uruchamiana prawdopodobnie przyszłym i następnym roku.
Pracy jest dużo. Czy zajmuje Pan jeszcze czas na swoje pasje i zainteresowania? Czym się Pan zajmuje w wolnym czasie?
Oczywiście, bo praca jest w tym przypadku również moim „hobby”. Może nie w sensie dosłownym ale to co robię sprawia mi dużo przyjemności i satysfakcji. Poza tym mam naturalne zamiłowanie do sztuki, muzyki, kultury, podróżowania i koni oraz odnawiane ostatnio – trochę z uwagi na okoliczności – zamiłowanie do strzelectwa.
Arkadiusz Urban – prezes Krajowego Zasobu Nieruchomości, z wykształcenia historyk z doświadczenia samorządowiec i biznesmen, a z zamiłowania społecznik. Opozycjonista antykomunistyczny czasu PRL-u i więzień polityczny. Samorządowiec i burmistrz z doświadczeniem na kierowniczych stanowiskach w największych firmach developerskich i nieruchomościowych oraz kapitałowych i bankowych. Doradca w Rządowym Centrum Studiów Strategicznych i Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Autor kilku książek. Odznaczony przez Prezydenta RP m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski „Polonia Restituta”, Krzyżem Służby Niepodległości, Krzyżem Wolności i Solidarności oraz Medalem Niepodległości.
Rozmawiała Urszula Krawczyk